احکام تعبدی با عقل ناقص بشری سنجیده نمی‌شود

حجت‌الاسلام والمسلمین ناصر رفیعی در آیین احیای شب نوزدهم ماه مبارک رمضان در حرم حضرت معصومه (س) عنوان کرد: لازم است قدر و منزلت شب‌های قدر را به درستی بشناسیم چرا که هم شب نزول قرآن و شب نزول فرشتگان به زمین و هم شب کلیدی در زندگی انسان‌ها است و پرونده عبادی انسان در سال گذشته بسته می‌شود و اگر کسی بیدار باشد و استغفار کند گناهان وی آمرزیده خواهد شد و پرونده عبادی سال بعد انسان در چنین شبی گشوده خواهد شد.

وی افزود: با توجه به اینکه این ماه مبارک رمضان ماه نزول قرآن است ضرورت دارد آیه ۲۸۶ سوره بقره که مرحوم علامه طباطبایی می‌فرماید خلاصه سوره بقره در همین یک آیه آمده است را مورد بررسی قرار بدهیم. آیه ۲۸۶ سوره بقره تلخیص تمام ادعیه قرآن است که در این آیه دو اصل کلیدی و هفت دعا و تقاضا مطرح شده است.

سخنران آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه (س) تاکید کرد: اصل اول این است که خداوند مهربان است و برگردن انسان تکلیفی که انسان توان ندارد نمی‌گذارد که همان قاعده «لاحرج» است و هر کس تکلیفش بر اندازه وسعش است؛ مثلا جهاد از گردن بانوان و روزه از گردن بیماران و حج از فقرا برداشته شده است که معنایش این است که نباید در دین سخت بگیریم و این آیه به کسانی که وسواس دارند و در عبادت خود را اذیت می‌کنند تذکر داده شده است.

وی گفت: احکام تعبدی با عقل ناقص بشری هیچگاه سنجیده نمی‌شود و نمی‌توان برای احکام تعبدی دلیل خاصی را بیان نمود بلکه دستور الهی بوده و تشخیص دلایل احکام تعبدی از عهده بشر خارج است.

کارشناس مذهبی حرم حضرت معصومه (س) یادآور شد: اصل دوم در آیه ۲۸۶ سوره بقره این است که هر کسی اگر کار خیر و شری انجام بدهد مال خود انسان است؛ کار خیر مطابق فطرت و خلقت و وجدان انسان است و کار شر نیز به خود انسان بر می‌گردد.

وی بیان کرد: اصل آسانی در دین و اصل مسئولیت پذیری و دوری از فرافکنی دو اصل کلیدی و مهم آیه ۲۸۶ سوره بقره است و انسان باید پاسخگوی اعمال خیر و شر خود باشد و نمی‌تواند از مسئولیت‌های عبادی خود شانه خالی کند.

رفیعی اظهار کرد: در این آیه از خداوند می‌خواهیم ما را به فراموشی و خطاها عقاب نکند که فراموشی انسان بر دو گونه است که اولین فراموشی مربوط به کم حافظگی است که ایرادی ندارد و دومین فراموشی بر گونه‌ای که انسان عمدا خود را به فراموشی می‌زند و خداوند و اعمال حسنه را در زندگی خود اختیارا و عمدا فراموش می‌کند.

وی تاکید کرد: نسیان سهوی مواخذه ای ندارد اما نسیان عمدی خداوند مواخذه خواهد داشت و انسان باید پاسخگوی نسیان عمدی خود در خصوص خداوند و دستورات الهی باشد؛ شیطان دائما به دنبال این است که انسان را به نسیان عمدی دچار کند.

رفیعی با بیان اینکه شب‌های احیا یک جلسه برای فراموش نکردن خداوند است که بسیار ارزشمند است و باید دقت کافی داشته باشیم، گفت: تمام گرفتاری‌های انسان به خاطر غفلت از خداوند است که مناسبت‌هایی وجود دارد که می‌تواند منشا تحول انسان شود که شب‌های احیاء از همین مناسبت‌های الهی است.

وی تاکید کرد: در این آیه از خداوند می‌خواهیم تکالیفی که طاقت فرسا است را از عهده ما خارج کند که این نشان دهنده این است که کسانی‌که وسواس عملی در اعمال دارند باید اعمال را خود را تغییر دهند.

وی افزود: در این آیه از خداوند عفو در مقابل معاصی، غفران در قبال خطاها، رحم و یاری خداوند را در مقابل دشمنان طلب می‌کنیم که نشان دهنده اهمیت دعا است.

انتهای پیام