نوشته های مشابه
بیوتین یا ویتامین ب۷ یک مادۀ مغذی است که در تولید انرژی، سلامت سیستم عصبی و سایر عملکردهای بدن نقش دارد. این ویتامین، که در انواع غذاها وجود دارد و به عنوان مکمل هم مصرف می شود، بیش از همه به تقویت مو و ناخن و مقابله با آلوپسی معروف است.
با اینکه تحقیقات کامل نیست، برخی شواهد نشان می دهد بیوتین به بهبود علائم نوروپاتی محیطی و کنترل قند خون کمک می کند. در مجموع، مصرف مکمل آن بی ضرر است اما در نتیجۀ آزمایش و عملکرد دارو تداخل ایجاد می کند. پس اگر قصد دارید از مکمل بیوتین استفاده کنید، ابتدا با پزشک مشورت کنید.
در این مقاله از دپارتمان تغذیه مجله سلامت دکتر بهشتیان، درمورد فواید بیوتین، تأثیر آن روی رشد مو و نحوۀ انتخاب بهترین مکمل توضیح می دهیم.
فهرست مقاله
بیوتین چیست؟
بیوتین یک مادۀ مغذی ضروری است، یعنی یا در بدن تولید نمی شود یا میزان تولید آن در بدن پایین است.
پس بیوتین از غذا یا مکمل دریافت می شود. بهتر است این ویتامین از طریق غذا تأمین شود.
ویتامین ب۷ به موارد زیر کمک می کند:
- تبدیل غذا به انرژی
- تنظیم سیگنال های سلولی در بدن
- مدیریت فعالیت ژن ها
بیوتین در انواع غذاها وجود دارد و در کبد ذخیره می شود.
علائم کمبود بیوتین
از جمله علائم کمبود بیوتین می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کم پشت شدن مو
- ریزش مو
- ناخن های شکننده
- جوش قرمز که معمولاً دور چشم، بینی و دهان ظاهر می شود
- توزیع غیرعادی چربی صورت
- عفونت پوستی
- کونژکتیویت (Conjunctivitis) یا عفونت ملتحمه
- مشکلات عصبی مثل افسردگی، خستگی شدید، توهم (در بزرگسالان)
- کاهش تونوس یا کشش عضلات، سستی و تأخیر در رشد نوزادان
- تشنج
در صورت مشاهدۀ علائم فوق، با پزشک مشورت کنید. متخصص به دقت علائم و نتیجۀ آزمایش را بررسی می کند. افزایش مصرف ویتامین ب۷ در رژیم غذایی یا مصرف مکمل کلید اصلاح کمبود است.
خطر کمبود بیوتین در افراد زیر بالاست:
- نقص بیوتینیداز (یک بیماری ژنتیکی نادر)
- اختلال مزمن اعتیاد به الکل
- جراحی لاغری (مثل عمل اسلیو معده)
- آنورکسی یا رژیم
- بیماری التهاب روده (کولیت زخمی و بیماری کرون)
- بیماری سلیاک
- مصرف منظم سفیدۀ خام تخم مرغ (چون حاوی نوعی پروتئین به نام آویدین است که با بیوتین ترکیب می شود و جلوی جذب آن را می گیرد)
به علاوه، تغذیۀ وریدی یکی از عوامل کمبود ویتامین ب۷ است.
داروهای زیر خطر کمبود بیوتین را به دنبال دارند:
- داروهای ضد تشنج
- مصرف آنتی بیوتیک که تعادل باکتری روده را به هم می ریزد
آیا مصرف سیگار باعث کمبود ویتامین ب۷ می شود؟
تحقیقات نشان می دهد مصرف سیگار به روند کاهش مواد مغذی در بدن سرعت می بخشد. طبق شواهد، مصرف سیگار در کاهش بیوتین موثر است.
خواص مکمل بیوتین
قبل از هر چیز، ویتامین ب۷ به تقویت مو و ناخن معروف است. در اکثر موارد، شواهد در زمینۀ تأثیر بیوتین روی رشد مو و ناخن شامل گزارشات شفاهی است اما برخی شواهد علمی در این زمینه وجود دارد که ما را امیدوار می کند.
رشد مو
بسیاری از افراد معتقدند ویتامین ب۷ به درمان ریزش مو کمک می کند. طرفداران این نظریه می گویند محصولات حاوی این ویتامین موها را پرپشت و زیبا می کند اما طبق شواهد علمی، بیوتین فقط زمانی به درمان ریزش مو کمک می کند که کمبود این ویتامین در بدن ثابت شده باشد.
تقویت ناخن
گاهی برای درمان شکنندگی ناخن از مکمل بیوتین استفاده می شود. ویتامین ب۷ به درمان مشکلاتی نظیر تراکیونیشیا (trachyonychia) یا خشک شدن ناخن کمک می کند. این وضعیت با آلوپسی در ارتباط است.
آزمایشات بالینی نشان می دهد مکمل بیوتین به درمان این مشکلات و ضخامت و استحکام ناخن کمک می کند اما این مطالعات در مقیاس کوچک انجام شده و تحقیقات در این زمینه کامل نیست.
به علاوه، در سال ۲۰۱۹، مجموع ۱۶ محصول حاوی بیوتین مورد مطالعه قرار گرفت. نتیجه نشان داد فقط ۱۵% از مشتریانی که این محصولات را از آمازون خریداری کردند، از تأثیر مکمل ویتامین ب۷ روی ناخن راضی بودند.
درمان سایر مشکلات
کنترل قند خون: برخی مطالعات نشان می دهد مکمل بیوتین در کنترل قند خون به افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک می کند. گفته می شود ویتامین ب۷ به فرایند تبدیل گلوکز به انرژی سرعت می بخشد و جلوی افزایش قند خون را می گیرد. البته لازم است تحقیقات در این زمینه کامل شود.
نوروپاتی: برخی شواهد نشان می دهد مکمل بیوتین علائم نوروپاتی محیطی را در کسانی که به خاطر دیابت نوع ۲ دچار آسیب عصبی می شوند، کاهش می دهد اما محققان باید آزمایشات بالینی در این زمینه را کامل کنند.
افزایش چربی خون: به نظر می رسد ویتامین ب۷ به تجزیه و تبدیل چربی گلیسیرید و کلسترول در بدن کمک می کند. به این فرایند، سوخت و ساز چربی می گویند. بنابراین، مکمل بیوتین به جلوگیری از افزایش کلسترول کمک می کند. افزایش کلسترول LDL یا مضر در افراد دیابتی شایع است. برخی تحقیقات نشان می دهد مکمل بیوتین، مخصوصاً در افراد مبتلا به دیابت، به کاهش LDL کمک می کند.
عوارض بیوتین
معمولاً بیوتین به خوبی هضم می شود و حتی اگر به مقدار زیاد مصرف شود، عوارض ندارد.
اما در نتیجۀ آزمایشات زیر اختلال ایجاد می کند:
- آزمایش تیروئید
- آزمایش ویتامین دی
- آزمایش هورمون جنسی
- تست قلب
- تست داروهای مهارکنندۀ سیستم ایمنی
مصرف ویتامین ب۷ باعث می شود پرکاری تیروئید و بیماری گریوز (بیماری خودایمنی تیروئید) اشتباه تشخیص داده شود چون در آزمایش تیروئید تداخل ایجاد می کند.
قبل از مصرف مکمل، با پزشک مشورت کنید. ممکن است از شما بخواهد قبل آزمایش، مصرف مکمل را قطع کنید.
منابع غذایی حاوی بیوتین
مقدار مصرف روزانۀ ویتامین ب۷ در بزرگسالان، ۳۰ میکروگرم است.
غذاهای زیر بیوتین دارند:
- جگر پختۀ گاو (هر ۸۵ گرم جگر، ۳۱ میکروگرم ویتامین ب۷ دارد)
- تخم مرغ پخته (هر تخم مرغ، ۱۰ میکروگرم ویتامین ب۷ دارد)
- همبرگر پخته (هر ۸۵ گرم، ۴ میکروگرم ویتامین ب۷ دارد)
- تخمه آفتاب گردان بوداده (یک چهارم پیمانه تخمه آفتاب گردان بوداده، ۲ میکروگرم ویتامین ب۷ دارد)
- سیب زمینی شیرین (نصف پیمانه سیب زمینی شیرین پخته، ۲ میکروگرم ویتامین ب۷ دارد)
- بادام بوداده (یک چهارم پیمانه بادام بوداده، ۲ میکروگرم ویتامین ب۷ دارد)
مکمل بیوتین
شما می توانید مکمل بیوتین را از اکثر داروخانه ها تهیه کنید. این مکمل به صورت شربت، قرص، پاستیل و کپسول مصرف می شود. با خوردن مکمل، حتی در دوز بالا، ۱۰۰% بیوتین جذب بدن می شود.
مقدار مصرف
سازمان غذا و دارو برای مصرف بیوتین در رژیم غذایی سقف مجاز تعیین نکرده اما گفته می شود مصرف ۳۰ میکروگرم ویتامین ب۷ در روز برای بزرگسالان کافی است. همینطور موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- از تولد تا ۶ ماهگی: ۵ میکروگرم در روز
- ۷ تا ۱۲ ماهگی: ۶ میکروگرم
- ۱ تا ۳ سالگی: ۸ میکروگرم
- ۴ تا ۸ سالگی: ۱۲ میکروگرم
- ۹ تا ۱۳ سالگی: ۲۰ میکروگرم
- ۱۹ سال به بالا: ۳۰ میکروگرم
- در دوران شیردهی: ۳۵ میکروگرم
مخصوصاً قبل از آزمایش، درمورد مصرف مکمل با پزشک مشورت کنید چون ممکن است در نتیجۀ آزمایش تداخل ایجاد کند.
هشدار
مصرف بیوتین عوارض ندارد اما یادتان باشد مکمل مثل دارو به تأیید سازمان غذا و دارو نمی رسد.
بنابراین، برای انتخاب مکمل، اطمینان حاصل کنید که محصول توسط یک شرکت دیگر آزمایش شده است.
توجه داشته باشید، آزمایش و تأیید محصول توسط شرکت ثالث لزوماً به معنی سالم یا موثر بودن مکمل نیست. پس برای انتخاب مکمل بیوتین و درمورد تداخل این محصول با سایر مکمل ها یا داروها، با پزشک مشورت کنید.
خلاصه
مکمل بیوتین به درمان ریزش مو و مشکلات پوستیِ ناشی از کمبود بیوتین کمک می کند. اگر از بابت سلامت مو نگران هستید، حتماً با متخصص مشورت کنید. یادتان باشد ویتامین ب۷ در نتیجۀ آزمایش تداخل ایجاد می کند. پس در صورت نیاز و به توصیۀ پزشک، قبل از آزمایش، مصرف مکمل را قطع کنید.
