یک دانشآموز ۱۶ ساله برای پژوهش خود روی مغز افرادی که خودکشی کردهاند، یک جایزه علمی شامل کمکهزینه تحصیلی به مبلغ ۵۰ هزار دلار برنده شد.
به گزارش ایسنا و به نقل از بیزینس اینسایدر، «ناتاشا کولویوات»(Natasha Kulviwat) یک دانشآموز معمولی دبیرستان نیست. او از اوت گذشته، شش ماه را در آزمایشگاه «دانشگاه کلمبیا»(Columbia University) برای مطالعه بافت مغز افرادی سپری کرده است که بر اثر خودکشی جان باختهاند.
او در پژوهشهای خود بررسی کرده که آیا نشانگرهای زیستی شامل مواد فیزیکی و قابل اندازهگیری مغز ممکن است روزی به توضیح دادن دلیل خودکشی و جلوگیری کردن از آن کمک کنند.
پژوهش او نهایتا در «نمایشگاه بینالمللی علم و مهندسی ریجنرون»(ISEF)، «جایزه گوردون مور در نتایج مثبت برای نسلهای آینده»(Gordon Moore Award for Positive Outcomes for Future Generations) را به همراه ۵۰ هزار دلار برای هزینههای کالج به ارمغان آورد. این نمایشگاه، یک مسابقه بینالمللی برای دانشآموزان دوره پیش از کالج است که توسط «انجمن علوم آمریکا»(Society for Science) برگزار میشود.
شناسایی نشانگرهای زیستی خودکشی در مغز انسان
کولویوات در بررسیهای خود، تفاوتهایی را در مغز ۱۰ نفر پیدا کرد که بر اثر خودکشی جان باخته بودند و نتایج را با گروه کنترلشده شامل ۱۰ نفر که به دلایل دیگر جان خود را از دست داده بودند، مقایسه کرد.
مغز افرادی که جان خود را بر اثر خودکشی از دست داده بودند و توسط نزدیکان آنها اهدا شد، حاوی تعداد بیشتری از سیتوکینهای التهابی بود.
سیتوکینها التهاب را به عنوان یک بخش طبیعی از واکنش سیستم ایمنی بدن نسبت به عوامل بیماریزا ایجاد میکنند اما بدن میتواند آنها را در شرایطی که هیچ تهدیدی وجود ندارد نیز آزاد کند و این میتواند به التهاب بیش از اندازه منجر شود. یکی از این شرایط، استرس مزمن است.
التهاب بیش از اندازه در بدن به مرور زمان میتواند با اثرات منفی زیادی همراه شود و در بیماریهایی مانند بیماری قلبی، سرطان و بیماریهای خودایمنی نقش داشته باشد. پژوهش کولویوات نشان میدهد که التهاب، یک پروتئین ویژه در مغز به نام «کلودین-۵»(Claudin-۵) را تحت تأثیر قرار میدهد.
کلودین-۵ معمولا در سلولهایی یافت میشود که سد خونی مغز را میسازند. سد خونی مغز، نقش مهمی را در تنظیم کردن موادی بر عهده دارد که میتوانند از خون به سلولهای مغز منتقل شوند.
کولویوات، سطوح بالایی از کلودین-۵ را در سایر بخشهای مغز(نورونها و رگهای کوچک) افرادی یافت که بر اثر خودکشی جان خود را از دست داده بودند. این نشاندهنده تجزیه سد خونی مغز است.
کولویوات گفت: این بدان معناست که عوامل بیرونی موجود در خون میتوانند به مناطق عملکردی مغز وارد شوند و سمیت عصبی را ایجاد کنند. نتایج نشان میدهند که سطوح بالای کلودین-۵ در مغز ممکن است به عنوان یک نشانگر زیستی برای خطر خودکشی عمل کنند.
آیا نشانگرهای زیستی میتوانند روش جدیدی برای اندازهگیری میزان خطر خودکشی باشند؟
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری میگویند خطر خودکشی معمولا با بررسی مواردی مانند سابقه افسردگی یا سایر بیماریهای روانی، مشکلات زندگی مانند رویدادهای نامطلوب دوران کودکی یا از دست دادن کار و سایر عوامل روانشناختی ذهنی مانند تکانشگری یا احساس ناامیدی ارزیابی میشوند.
اگرچه درمانهایی شامل رواندرمانی و داروها برای رفتارهای عامل خودکشی وجود دارد اما میزان خودکشی در ۲۰ سال گذشته افزایش یافته است. در سال ۲۰۲۱، بیش از ۴۸ هزار نفر بر اثر خودکشی جان خود را از دست دادند و حدود ۱.۷ میلیون تلاش برای خودکشی وجود داشت.
با توجه به اینکه خودکشی یک نگرانی بزرگ برای سلامت عمومی است، پژوهش کولویوات به تعدادی از پژوهشهایی میپیوندد که به دنبال نشانگرهای زیستی خودکشی هستند.
پژوهشی که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، از کشف برخی نشانگرهای زیستی احتمالی مانند مواد شیمیایی موثر در واکنش بدن به استرس یا تعامل با سروتونین خبر داد اما هیچ کدام از پژوهشهای پیشین، کلودین-۵ را بررسی نکردند.
کولویوات و سایر پژوهشگران امیدوارند که شناسایی یک فرآیند فیزیولوژیکی موثر در خودکشی به غیر از بررسی عامل روانی، ممکن است به پیشبینی دقیقتر افراد در معرض خطر و توسعه درمانهای دارویی هدفمندتر برای پیشگیری کمک کند.
جالب اینجاست که کولویوات در پژوهش خود دریافت برخی از داروهای روانپزشکی که برای کمک به بیماران در معرض خودکشی با مشکلاتی مانند افسردگی یا اضطراب استفاده میشوند، تداخل شدیدی با کلودین-۵ ندارند اما برخی از داروهای ضد التهابی چنین تداخلی را ایجاد میکنند. علاوه بر این، کولویوات دریافت که در برخی موارد، داروهای روانپزشکی حتی میتوانند خطر خودکشی را افزایش دهند.
کولویوات خاطرنشان کرد: البته، این بدان معنا نیست که ما حتما باید به افرادی که ممکن است در فکر خودکشی باشند، داروهای ضد التهاب بدهیم. بررسی بیشتری مورد نیاز است اما من سعی دارم بفهمم آیا ممکن است ارزش شناسایی یک جایگزین وجود داشته باشد.
دکتر «دیوید فیفل»(David Feifel)، نوروبیولوژیست و استاد بازنشسته روانپزشکی «دانشگاه کالیفرنیا سندیگو»(UCSD) خاطرنشان کرد که نتایج کولویوات جالب هستند اما باید به عنوان یک همبستگی در نظر گرفته شوند، نه علت.
فیفل گفت: ناهنجاریهای مغزی که کولویوات پیدا کرده است، میتوانند نتیجه یک ناهنجاری اساسیتر باشند و کلودین-۵ ممکن است ارتباط مستقیمی با خودکشی نداشته باشد. یافتههای کولویوات پیش از اینکه تأثیری در این زمینه داشته باشند، باید در نمونههای بزرگتر تکرار شوند.
کولویوات نیز گفت که پژوهش او بسیار مقدماتی است و حجم نمونه آن چندان زیاد نیست اما او قصد دارد بررسی را ادامه دهد.
انتهای پیام