نتایج یک مطالعه در خصوص بهبود تعادل بیماران مبتلا به آرتروز زانو نشان داد که انجام تمرینهای تعادلی در آب و خشکی میتواند در بهبود تعادل و جلوگیری از زمین خوردن این بیماران مؤثر باشد، ولی تاثیر انجام این تمرینات در خشکی بهتر بود. به همین دلیل و با توجه به هزینههای بالای استفاده از استخر و درمانهای مبتنی بر آب، میتوان تمرینات تعادلی را در محیط خشکی تجویز کرد.
به گزارش ایسنا، بیماری آرتروز یا استئوآرتریت شایعترین بیماری مفاصل در سراسر جهان است و مفصل زانو بیشتر درگیر این مشکل میشود. در این بیماری، غضروفها و ساختارهای اطراف آنها تخریب شده و همچنین باعث به وجود آمدن خارهای استخوانی و تحلیل استخوان میشوند. بیماری آرتروز یا استئوآرتریت شایعترین بیماری مفاصل در سراسر جهان است و مفصل زانو بیشتر درگیر این مشکل میشود. در این بیماری، غضروفها و ساختارهای اطراف آنها تخریب شده و همچنین باعث به وجود آمدن خارهای استخوانی و تحلیل استخوان میشوند.
نزدیک ۴۰ درصد از بیماران بالای ۶۵ سال از آرتروز زانو رنج میبرند و درد، تورم، ضعف عضلانی، کاهش دامنه حرکتی، بیثباتی مفصل، کاهش تعادل، سفتی مفاصل و … از جمله علائم و نشانههای این بیماری هستند.
در بیماران مبتلا به آرتروز خطر سقوط و زمین خوردن افزایش پیدا میکند و عوامل مختلفی در بروز این مشکل نقش دارد. زمین خوردن در سالمندان منجر به آسیبهای مختلفی از جمله شکستگی استخوان میشود. همچنین این مشکل پیامدهای روانی مانند ترس از زمین خوردن و افسردگی را نیز به همراه دارند که همین موضوع باعث کاهش کیفیت زندگی این بیماران میشود.
مطالعات مختلفی در مورد روشهای بهبود تعادل و کاهش خطر سقوط انجام شده است و در برخی از این مطالعات عنوان شده که ورزش ترکیبی در آب میتواند در بهبود خطر زمین خوردن مؤثر باشد.
در محیطهای آبی حفظ تعادل به دلیل تغییر مرکز ثقل بدن، چالش برانگیزتر است و ممکن است تمرینات تعادلی در آب بتواند خطر سقوط را کاهش دهد. پژوهشگران گروه فیزیوتراپی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در مطالعهای به بررسی این موضوع پرداختند.
در این مطالعه برای مقایسه تاثیر انجام تمرین تعادلی در آب و خشکی در بهبود تعادل، ۴۳ زن بیمار مبتلا به آرتروز زانوی خفیف تا متوسط انتخاب شدند و به طور تصادفی در سه گروه (تمرین تعادلی در آب، تمرین تعادلی در خشکی و گروه کنترل)، قرار گرفتند.
برای انجام این مطالعه از بیماران گروههای تمرین تعادلی در آب و خشکی درخواست شد که علاوه بر تمرینهای روتین فیزیوتراپی، ۱۲ جلسه تمرین تعادلی به مدت چهار هفته و هر هفته سه جلسه، انجام دهند و بیماران گروه کنترل تنها درمان روتین فیزیوتراپی را دریافت کردند.
پیش از شروع این مطالعه، میزان خطر سقوط این بیماران با استفاده از یک دستگاه تعادلی ارزیابی شد. برای این اندازهگیری از بیماران خواسته شد با پای برهنه و چشم باز روی یک سطح بایستند و دستها روی قفسه سینه قرار بگیرد. از آنها خواسته شد صاف بایستند و هنگام تغییر زاویه دستگاه، تنها در صورت نیاز کمی وضعیت بدن خود را تغییر دهند. برای اندازهگیری خطر سقوط، سطح ناپایداری دستگاه در سطح دو تا ۶ قرار گرفت. همچنین پس از ۱۲ جلسه تمرین نیز همه شرکتکنندگان در این مطالعه مجدد از نظر خطر سقوط مورد بررسی قرار گرفتند.
بررسیهای این مطالعه نشان داد که خطر سقوط در همه گروهها پس از مداخله، بهبود پیدا کرد و این بهبود میتواند به دلیل تمرینات تقویتی و کششی باشد که در فیزیوتراپیهای روتین انجام میشود.
در این مطالعه، تفاوتی بین دو گروه تمرین تعادلی در آب و خشکی مشاهده نشد. مقایسه بین این دو گروه با گروه کنترل نشان داد که گروه تمرین تعادلی در آب تفاوتی با گروه کنترل نداشت، ولی خطر سقوط بیماران در گروه تمرین تعادلی در خشکی نسبت به گروه کنترل بهبود پیدا کرده بود.
این نتایج حاکی از این بود که خطر زمین خوردن پس از تمرین تعادلی، در هر دو محیط آبی و خشکی کاهش مییابد؛ اما گروه تمرین در خشکی نتیجه بهتری داشت و این موضوع بر خلاف فرضیه ابتدایی پژوهشگران بود.
پژوهشگران این مطالعه، بر اساس نتایج به دست آمده، میگویند: با توجه به هزینههای بالای استفاده از استخر و درمانهای مبتنی بر آب، میتوان تمرینات را در محیط خشکی تجویز کرد.
در انجام این تحقیق فرزانه حاج محمدی، محمد حسینیفر، اصغر اکبری، فاطمه غیاثی، حسن نامور، احمدرضا عسکری آشتیانی؛ پژوهشگران گروه فیزیوتراپی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان با یکدیگر مشارکت داشتند.
یافتههای این مطالعه به صورت مقاله علمی در نشریه مجله توانبخشی ایرانیان (Iranian Rehabilitation Journal) منتشر شده است.
انتهای پیام