کره بادام زمینی جزو خوراکی های محبوب و سرشار از پروتئین است اما برای کسانی که به بادام زمینی حساسیت دارند، خطرناک است و بعضی برندهای کرۀ بادام زمینی پر از شکر و چربی افزودنی هستند. با این اوصاف، کرۀ بادام زمینی مفید است یا مضر؟
کره بادام زمینی یکی از محبوب ترین خوراکی ها در دنیاست.
عاشقان کرۀ بادام زمینی از طعم و بافت این خوراکی لذیذ که به سقف دهان می چسبد و آب می شود، لذت می برند.
البته بعضی ها به بادام زمینی حساسیت دارند و جان درصد کمی از افراد با خوردن این خوراکی به خطر می افتد.
اما آیا کرۀ بادام زمینی برای ۹۹% درصد دیگر مضر است؟ در ادامه این مطلب از دپارتمان تغذیه مجله سلامت دکتر بهشتیان در این باره بیشتر توضیح می دهیم.
فهرست مقاله
کره بادام زمینی چیست؟
کره بادام زمینی یک غذای نسبتاً خام است. در اصل از بادام زمینیِ برشته و آسیاب شده تشکیل می شود که به صورت خمیر درآمده است.
البته این مسئله درمورد تمام برندهای تبلیغاتی صادق نیست و انواع مواد به آن اضافه می شود. مثل:
- شکر
- روغن سبزیجات
- چربی ترانس
مصرف شکر و چربی افزودنی با انواع مشکلات و بیماری ها، مثل بیماری قلبی، در ارتباط است.
پس به جای خرید غذاهای فرآوری شده، به ترکیبات محصول دقت کنید و برای خرید کرۀ بادام زمینی، سراغ محصولی بروید که فقط از بادام زمینی و کمی نمک درست شده است.
سرشار از پروتئین
کره بادام زمینی یک منبع نسبتاً متعادل از انرژی است که هر سه مواد مغذی کلان و اصلی را تأمین می کند. صد گرم کره بادام زمینی حاوی مقادیر زیر است:
- کربوهیدرات: ۲۲ گرم کربوهیدرات (۱۴% کالری)، که ۵ گرم آن از فیبر تشکیل شده است
- پروتئین: ۵ گرم پروتئین (۱۴% کالری) که در مقایسه با سایر غذاهای گیاهی، درصد زیادی است
- چربی: ۵۱ گرم چربی، درمجموع ۷۲% کالری
میزان پروتئین در کره بادام زمینی نسبتاً بالاست اما به مقدار کافی آمینو اسیدِ ضروریِ متیونین (methionine) ندارد.
بادام زمینی از خانوادۀ حبوبات است که شامل لوبیا، نخود و عدس می شود. پروتئین حبوبات در متیونین و سیستئین (cysteine) بسیار کمتر از پروتئین حیوانی است.
معمولاً کمبود متیونین با کمبود پروتئین یا بعضی بیماری های خاص در ارتباط است. این وضعیت در افراد سالم بسیار نادر است.
از طرفی، کاهش مصرف متیونین برای بدن مفید است. تحقیقات نشان می دهد کاهش مصرف متیونین طول عمر موش ها را افزایش می دهد اما هنوز نمی دانیم آیا این مسئله درمورد انسان هم صادق است یا خیر.
کربوهیدرات کم
کره بادام زمینی خالص فقط ۲۰% کربوهیدرات دارد، پس برای کسانی که رژیم غذایی کم کربوهیدرات را دنبال می کنند، مناسب است.
در ضمن، کره بادام زمینی قند خون را بالا نمی برد و برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ گزینۀ مناسبی است.
بررسی ۸ پژوهش نشان داد مصرف منظم کرۀ بادام زمینی با کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در ارتباط بود.
یکی از دلایل تأثیر کرۀ بادام زمینی روی کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ به اسید اولئیک برمی گردد که یکی از چربی های اصلی در کرۀ بادام زمینی است. به علاوه، کرۀ بادام زمینی آنتی اکسیدان دارد که در این زمینه موثر است.
سرشار از چربی های سالم
کره بادام زمینی سرشار از چربی است و صد گرم کرۀ بادام زمینی ۵۹۷ کالری دارد.
با این حال، مصرف متعادل کرۀ بادام زمینی خالص برای کاهش وزن توصیه می شود و جزو رژیم غذایی کسانی است که می خواهند وزن کم کنند.
این ماده غذایی سرشار از چربی های سالم و پروتئین است. پس گیاهخوارها از خوردن کرۀ بادام زمینی سود می برند.
نصف چربی کرۀ بادام زمینی از اسید اولئیک تشکیل شده که یک چربی تک اشباع نشدۀ سالم است و به مقدار زیاد در روغن زیتون هم وجود دارد.
از جمله خواص اسید اولئیک می توان به افزایش حساسیت به انسولین اشاره کرد.
کره بادام زمینی اسید لینولئیک (linoleic acid) هم دارد که یک اسید چرب امگا-۶ است و به وفور در اکثر روغن های سبزیجات یافت می شود.
برخی مطالعات نشان می دهد مصرف بیش از حد اسیدهای چرب امگا-۶، که از خانوادۀ امگا-۳ است، التهاب را بالا می برد و خطر بیماری مزمن را به دنبال دارد.
اما نتایج ضد و نقیض است. تحقیقات باکیفیت نشان می دهد اسید لینولئیک میزان شاخص های التهابی خون را بالا نمی برد.
کره بادام زمینی به نسبت سرشار از ویتامین و مواد معدنی است
کرۀ بادام زمینی نسبتاً مقوی است. صد گرم کره بادام زمینی حاوی انواع ویتامین و مادۀ معدنی است:
- ویتامین ای: ۶۰% از مقدار مصرف روزانه
- ویتامین ب۳ (نیاسین): ۸۴% از مقدار مصرف روزانه
- ویتامین ب۶: ۲۹% از مقدار مصرف روزانه
- فولات: ۱۸% از مقدار مصرف روزانه
- منیزیم: ۳۷% از مقدار مصرف روزانه
- مس: ۵۶% از مقدار مصرف روزانه
- منگنز: ۶۵% از مقدار مصرف روزانه
همینطور سرشار از بیوتین و حاوی مقدار معقولی از موارد زیر است:
- ویتامین ب۵
- آهن
- پتاسیم
- زینک
- سلنیم (selenium)
البته توجه داشته باشید موارد فوق مربوط به صد گرم کره بادام زمینی است که در مجموع ۵۹۷ کالری دارد. کرۀ بادام زمینی در مقایسه با غذاهای گیاهی کم کالری، مثل اسفناج یا بروکلی، چندان مقوی نیست.
سرشار از آنتی اکسیدان
کره بادام زمینی، مثل اکثر غذاهای واقعی، فقط ویتامین و مواد معدنی ندارد بلکه حاوی سایر زیست فعال های مغذی و مفید است.
کره بادام زمینی سرشار از چند آنتی اکسیدان، مثل اسید پ-کوماریک (p-coumaric acid)، است که در موش ها باعث کاهش آرتروز می شود.
در ضمن، رزوراترول (resveratrol) دارد که خطر بیماری قلبی و سایر بیماری های مزمن را در حیوانات پایین می آورد.
رزوراترول چند خاصیت دیگر هم دارد اما شواهد انسانی در این زمینه محدود است.
به نظر می رسد کره بادام زمینی منبع آفلاتوکسین است
کره بادام زمینی یک غذای مقوی است اما در حالت خام، حاوی چند مادۀ خطرناک (مثل آفلاتوکسین) است.
بادام زمینی زیر زمین رشد می کند و به همین خاطر، ممکن است به یک قارچ سمی به نام آسپرژیلوس (Aspergillus) آلوده شود. این قارچ منبع آفلاتوکسین است که برای سلامتی ضرر دارد.
موسسۀ ملی سرطان می گوید آفلاتوکسین در آمریکا منجر به شیوع بیماری نشده اما به ویژه در کشورهای در حال توسعه، نگرانی درمورد تأثیر آفلاتوکسین روی سلامتی احساس می شود.
در واقع، طبق برخی مطالعات انسانی که در کشورهای در حال توسعه انجام شد، بین آفلاتوکسین و سرطان کبد، توقف رشد کودکان و به تأخیر افتادن مراحل رشد ذهنی ارتباط وجود دارد.
خوشبختانه، در فرایند تبدیل بادام زمینی به کرۀ بادام زمینی، مقدار قابل توجهی از آفلاتوکسینِ موجود در محصول از بین می رود.
افزون بر این، وزارت کشاورزی ایالت متحده به دقت میزان آفلاتوکسین موجود در محصولات غذایی را کنترل می کند تا از مقدار مجاز بیشتر نباشد.
استفاده از برندهای معتبر و دور ریختن آجیل فاسد، کپک زده، چروکیده یا رنگ پریده، خطر مشکلات ناشی از آفلاتوکسین را کاهش می دهد.
خلاصه و جمع بندی
کره بادام زمینی خواص زیادی دارد اما چند عیب هم دارد.
اول از همه، به نسبت سرشار از مواد مغذی و پروتئین است. به مقدار زیاد فیبر، ویتامین و مواد معدنی دارد اما پرکالری است.
مصرف متعادل کره بادام زمینی به همراه رژیم غذایی سالم بلامانع است اما عیب کار اینجاست که کرۀ بادام زمینی به شدت اعتیادآور است.
بعید است که با مصرف متعادل کره بادام زمینی به مشکل بخورید. مهم تر از همه، تا جای ممکن، از نوشابۀ شیرین، چربی های ترانس و سایر غذاهای فرآوری شده دوری کنید.