الهه جعفرزاده: تحقیقات جدید دانشگاه کلمبیا نشان میدهد که سلامت کاملِ قلب و عروق، در اغلب موارد منجر به کند شدن روند پیری بیولوژیکی میشود. از اصطلاح «سن بیولوژیک» برای ارزیابی فرایند پیری به شیوه دقیقتر و بررسی آسیب و ازکارافتادگی بافتهای بدن در طول زندگی استفاده میشود. این مورد با سن تقویمی یا شناسنامهای افراد متفاوت است.
محققان با بررسی عواملی چون رژیم غذایی، فعالیت بدنی، استعمال دخانیات، سلامت خواب، شاخص توده بدنی، کلسترول، قند خون و فشار خون چگونگی ارتباط سلامت قلبی عروقی با پیری بیولوژیکی را مورد مطالعه قرار دادند. به توصیه آنها بهتر است از سنین جوانی، عادتهای سالم برای قلب را اتخاذ کنید تا از اثرات منفی نشانگرهای زیستی که بر سن بیولوژیکی و کیفیت زندگی تأثیر میگذارند، دور بمانید.
عادات سالم چگونه پیری بیولوژیکی را به تعویق میاندازند؟
ایجاد تغییرات سالم در سبک زندگی برای بهبود سلامت قلبی عروقی بسیار مفید است. به عنوان مثال، خواب بهتر و بیشتر منجر به کسب انرژی بیشتر برای فعالیت فیزیکی و حتی تنظیم فشار خون میشود. رفتارهای فردی حتی بیشتر از ژنتیک بر سلامت قلب تأثیرگذارند؛ سعی کنید در طول روز از منظر جسمی فعالتر باشید، از یک رژیم غذایی سالم و مناسب پیروی کنید، خوب و کافی بخوابید و استرس خود را کاهش دهید. انجام این کارها، روند پیری بیولوژیکی را تا شش سال به تعویق میاندازد.
۱) رژیم غذایی: داشتن یک رژیم غذایی سرشار از میوه، سبزیجات و گوشتهای بدون چربی و پرهیز از مصرف قند، چربیهای ترانس و غذاهای سرخشده میتواند به کاهش وزن، کاهش کلسترول و پیشگیری از دیابت کمک کرده و از پیری بیولوژیکی زودهنگام جلوگیری کند.
۲) فعالیت فیزیکی: متخصصان برای ارتقای سلامت قلب، ۱۵۰ دقیقه ورزش هوازی با شدت متوسط یا ۷۵ دقیقه فعالیت هوازی شدید در هفته را توصیه میکند. فعالیت هوازی متوسط شامل فعالیتهایی مانند پیادهروی، دویدن، دوچرخهسواری و … است. فعالیت هوازی شدید نیز دویدن، شنا یا طناب زدن را شامل میشود. ورزش میتواند به کاهش وزن، کنترل قند و فشار خون و کاهش کلسترول کمک کند.
۳) ترک سیگار: سیگار کشیدن اثرات منفی بر بدن دارد که شامل فشار خون بالا، آسیب به عروق خونی (به دلیل وجود سموم) و تنگی نفس (به دلیل کاهش اکسیژن در پی تغییرات در ریهها) میشود. تمام اثرات منفی سیگار منجر به افزایش سن بیولوژیکی میشود. با ترک سیگار، افراد میتوانند روند پیری بیولوژیکی را کاهش دهند.
۴) خواب سالم: افرادی که خوب نمیخوابند، فشار خون، کلسترول و قند بالاتر و متابولیسم پایینتری دارند. این اثرات میتواند منجر به افزایش وزن و چاقی شود. با داشتن حداقل ۷ تا ۹ ساعت خواب باکیفیت، سلامت قلب و عروق خود را بهبود ببخشید و روند پیری بیولوژیکی خود را کندتر کنید.
۵) وزن: عوامل زیادی منجر به اضافه وزن یا چاقی میشوند؛ هرچند ژنتیک هم در این امر دخیل است، اما سبک زندگی نقش مهمتری ایفا میکند. خوردن غذاهای ناسالم و سبک زندگی کمتحرک همگی منجر به افزایش وزن میشود. افزایش وزن منجر به دیابت، فشار بر قلب و بافتهای مفصلی میشود. این اثرات منفی پیری بیولوژیکی را تسریع میکنند.
حجم وعدههای غذایی خود را کنترل کنید، مواد غذایی سالم را انتخاب کنید و از نظر جسمی فعال باشید. حفظ وزن در محدوده سالم و نرمال، سن بیولوژیکی را کاهش میدهد.
۶) مدیریت کلسترول: کلسترول بالا معمولاً منجر به افزایش التهاب قلبی و باعث افزایش رسوب پلاک در رگهای قلب میشود. این التهاب و پلاک میتواند خطر سکته مغزی و حمله قلبی را افزایش دهد. با تغذیه سالمتر میتوان سطح کلسترول و خطر تشکیل پلاک و التهاب قلبی را کاهش داد و از نظر بیولوژیکی جوانتر ماند.
۷) مدیریت قند خون: افزایش قند خون منجر به دیابت میشود. هنگامی که قند خون بالا میرود، ممکن است به شریانهای قلب، مغز، چشمها و کلیهها آسیب وارد کند. این اتفاق منجر به حمله قلبی و سکته زودرس میشود. کنترل قند خون، سن بیولوژیکی را کاهش میدهد. کافی است از خوردن قندها و کربوهیدراتهای تصفیهشده (نان، ماکارونی، برنج) و نوشیدنیهای قندی پرهیز کنید.
۸) تنظیم فشار خون: فشار خون بالا میتواند سیستم قلبی عروقی را تحت فشار قرار دهد و منجر به نارسایی قلبی، سکته مغزی و حملات قلبی شود. این فشار روی سیستم قلبی عروقی، پیری بیولوژیکی را تسریع میکند. فشار خون را میتوان با افزایش فعالیت و تغذیه سالم تنظیم کرد و در محدوه نرمال نگه داشت.
بیشتر بخوانید:
این ۵ مکمل عمرتان را طولانیتر میکند
۸ رفتار سالم که عمر شما را طولانیتر میکند
این رژیم غذایی، مغز شما را جوان نگه میدارد
هفت ماده غذایی که طول عمر شما را افزایش میدهند
منابع: medicalnewstoday ، health
۴۷۲۳۲