به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین در گزارش روزنامه اعتماد که مروری بر روزهای انقلاب پانزدهم بهمن ۱۳۵۷ است، آمده؛
۱۵ بهمن ۱۳۵۷ فاز جدیدی از کشمکشها به جریان افتاد. سه روز بعد از ورود امام به تهران، چالش جدیدی در کشور آغاز شد؛ چالش ایجاد شده، بر سر دولت مشروع بین انقلابیون و دولت مستقر بود. تحولات دیگری نیز در سطح کشور در حال رخ دادن بود؛ از جمله راهپیماییها، تظاهراتها و تماس شخصیتهای مختلف با امام خمینی. سیاسیون و مقامات هم از تریبونهای مختلف برای ارائه نظرات خود پیرامون تحولات ایران استفاده میکردند.
خبرگزاری حکومتی پارس (ایرنای فعلی) در بولتن خبری پانزدهم بهمن خود از سخنرانی ابوالحسن بنیصدر در دانشگاه صنعتی در جمع دانشجویان دانشگاههای مختلف تهران خبر داد؛ موضوع صحبتهای بنیصدر اقتصاد ایران بود.
این خبرگزاری در خبری دیگر نوشت که سهشنبه یا پنجشنبه هفته جاری، مجلس شورای ملی جلسه تشکیل میدهد و قرار است دو لایحه انحلال ساواک و محاکمه وزیران و نخستوزیران پیشین را بررسی کند.
فرمانداری نظامی تهران هم در اطلاعیهای اعلام کرد: «با توجه به اینکه در سه روز گذشته اجتماعات درنهایت نظم و ترتیب و آرامش کامل انجام شده، فرمانداری نظامی تهران و حومه با ابراز حسننیت و تشکر از همکاری برگزارکنندگان اجتماعات، با موافقت نخستوزیر با ادامه اجتماعات مورد درخواست چنانچه مانند سه روز قبل همراه با نظم و آرامش کامل باشد، موافقت دارد.»
فهرست مقاله
- 1 خبر غیررسمی درباره نخستوزیری بازرگان
- 2 اگر حوادث خونینی از این پس به وجود بیاید، هیچگونه مسوولیتی نخواهم داشت
- 3 ارسال پیام علما به امام
- 4 بختیار: باید بدانم جمهوری اسلامی چیست و سپس بگویم که قبولش خواهم کرد یا نه؟
- 5 لغو قراردادهای تسلیحاتی ایران و امریکا
- 6 طالقانی: تصرف اراضی عمومی خلاف شرع است
- 7 ماجرای استعفای شهردار تهران
- 8 مصاحبه با مکارم شیرازی درباره نقش زن در حکومت اسلامی
- 9 نامه عذرخواهی پرویز قلیچخانی
- 10 رضا پهلوی در پایگاه هوایی لوبوک امریکا
خبر غیررسمی درباره نخستوزیری بازرگان
روزنامه اطلاعات تیتر یک خود را به «جلسه مهم دیشب در حضور امام» خبر داده است. این روزنامه در گزارشی اختصاصی نوشته شب گذشته جلسهای محرمانه با حضور امام، اعضای شورای انقلاب و نخستوزیر احتمالی منتخب امام و تنی چند از مشاوران امام برگزار شد. اطلاعات خبر داد: «براساس آنچه در محل سکونت امام شایع بود، مهندس بازرگان سمت نخستوزیری را در دولت موقت انقلابی عهدهدار خواهد بود و جلسه دیشب که پشت درهای بسته و به مدت دو ساعت ادامه داشت، در واقع برای تعیین زمان قطعی اعلام این حکومت از سوی امام خمینی بود.» «مهندس مهدی بازرگان که به دنبال مذاکراتش در پاریس با امام خمینی، در زمره نزدیکترین مشاوران ایشان قرار گرفت، در بازگشت به تهران تلاشهای گستردهای را برای تشکیل یک جبهه واحد سیاسی با اندیشههای گوناگون و هدف نهایی واحد دنبال کرد و در این کار تا حد زیادی نیز موفق شد.» این روزنامه به نقل از یکی از نزدیکان امامخمینی درباره جلسه شامگاه ۱۴ بهمن در محل اقامت امام نوشته: «مذاکرات در ادامه تلاش برای مستقر شدن حکومت عدل اسلامی به جای دولت غیرقانونی فعلی بوده است.»
اگر حوادث خونینی از این پس به وجود بیاید، هیچگونه مسوولیتی نخواهم داشت
در واکنش به این خبر، خبرنگار اطلاعات با شاپور بختیار، نخستوزیر دولت مستقر گفتوگویی داشته که طی آن بختیار گفته: «تا آنجا که امام خمینی از یافتن راهحل از طریق مسالمتآمیز میگفتند، من کاملا با ایشان موافقم.» بختیار درباره تماسها با نزدیکان بنیانگذار انقلاب هم گفت که «این تماسها ضروری است و از مدتها قبل وجود داشته. بسیاری از نزدیکان باشخصیت و صاحبفکر امام از دوستان من هستند. اگر حوادث خونینی از این پس به وجود بیاید، هیچگونه مسوولیتی نخواهم داشت.»
بختیار پیرامون احتمال معرفی نخستوزیر از سوی امام خمینی هم گفت که «اگر این اعلام در حد همان اعلام باشد و در واقع این حرکت به اغتشاشی منجر نشود، مانعی ندارد. بسیاری از احزاب نیز در کشورهای مترقی و دموکرات نخستوزیران منتخب خود را معرفی میکنند؛ اما اگر این نخستوزیر بخواهد ایجاد اغتشاش کند و در بنیادهای قانونی کشور اختلالی ایجاد نماید، او را دستگیر خواهم کرد. قانون این اختیار را به من میدهد و من از آن استفاده میکنم.»
او درباره احتمال معرفی بازرگان به عنوان نخستوزیر گفت که «تا آنجا که من میدانم شخصیتی مانند مهندس بازرگان درصدد آن است که تفاهم به وجود آید و جلوی اغتشاش و درگیری گرفته شود. من به خوبی رهبر نهضت آزادی را میشناسم و مطمئنم او تمایل بیشتری دارد به اینکه کارها در یک محیط آرام و با آرامش انجام بگیرد و تحولات میز از همین راه به انجام برسد. بازرگان نیز در گفتوگویی خبرها درباره بایگانی شدن شورای انقلاب را تکذیب کرد.
در همین حال روابط عمومی ستاد بزرگ ارتشتاران، در جوابیهای به «کیهان» خبر «تماس با ارتش» را تکذیب کرده است. این جوابیه به خبر تماس ارتش با نزدیکان به امام اشاره دارد.
ارسال پیام علما به امام
در این میان، علما و مراجع از شهرهای مختلف، برای امام پیام و تلگرام ارسال کردند و از تحولات به رهبری او حمایت کردند. آیتاللهالعظمی شهابالدین مرعشی نجفی در پیامی نوشت: «امید است در ظل توجهات ولیعصر(عج)، سرکار عالی را در راه پیشرفت اهداف عالیه اسلامی بیش از پیش موفق فرموده و پیروزی نهایی نصیب عموم ملت ایران بشود. در خاتمه انتظار دارد پس از انجام مقاصد، هرچه زودتر به قم مشرف شده و دوستان و علاقهمندان را مسرور فرمایید.» آیتالله طباطبایی قمی نیز در پیامی ابراز امیدواری کرد تا «حضور امام خمینی در میهن در اسرع وقت موجب اصلاح امور ملت مسلمان گردد.» کیهان در ادامه انتشار پیامها خطاب به امام، نوشته که آیتالله خادمی نیز در پیام خود نوشت: «چنانچه در رفراندوم روز جمعه چهارم ربیعالاول، روحانیون و کلیه مردم صریحا اعلام نمودند، در تشکیل و تعیین افراد شورای انقلاب آنچه رای حضرات آیتالله میباشد، مطاع و مورد قبول قاطبه مردم استان اصفهان است.» این پیام با امضای «حسین الموسوی الخادمی» و از طرف «جامعه روحانیت و مردم اصفهان» ارسال شده است.
بختیار: باید بدانم جمهوری اسلامی چیست و سپس بگویم که قبولش خواهم کرد یا نه؟
ازسوی دیگر بختیار در عین اینکه سعی دارد با مصالحه کار را جلو ببرد، برای انقلابیون خط و نشان هم میکشد؛ بختیار گفته که جواب کوکتل مولوتوف را با کوکتل مولوتوف خواهد داد. بختیار همچنین تهدید کرده کسانی که جنگ داخلی راه بیندازند یا برای آن تبلیغ کنند، به جوخه اعدام سپرده خواهند شد. او همچنین گفته که «در اصول نه با آیتالله خمینی سازش میکند و نه با شاه.» بختیار که با یک خبرگزاری کانادایی مصاحبه داشت، درباره احتمال تشکیل دولت موقت جمهوری اسلامی گفته: «من نخست باید بدانم که جمهوری اسلامی چیست و سپس بگویم که آیا قبولش خواهم کرد یا نه؟» او افزوده: «اگر سازش عبارت از انتخابات دموکراتیک و آزاد و رعایت حقوق بشر باشد، با این کار موافقم. ۲۵ سال است که با خودکامگی و فساد حکومت شاه مبارزه کردهام.»
نخستوزیر مستقر همچنین در گفتوگو با روزنامه فرانسوی «لومتن» گفت که به ارتش دستور داده تا به تظاهراتکنندگان شلیک نکنند. او افزوده: «اگر تظاهراتکنندگان میخواهند ادامه بدهند، ادامه بدهند اما این کار روزی باید متوقف شود. آنها اگر بخواهند میتوانند هر روز به تظاهرات بپردازند. اما اگر با اسلحه و بمب بنزینی رژه بروند شروع به تیراندازی خواهیم کرد و… من دستور خواهم داد آنهایی را که به جنگ داخلی و بر گرفتن اسلحه دعوت میکنند، دستگیر کنند و در صورت لزوم به جوخه آتش و اعدام بسپارند.»
او همچنین گفته: «استعفا نخواهم داد اما باب مذاکره باز خواهد ماند و من برای مذاکره با مخالفان آمادهام اما از اصول عدول نخواهم کرد.»
لغو قراردادهای تسلیحاتی ایران و امریکا
اطلاعات همچنین به نقل از گزارش رسانههای امریکایی خبر داده که دولت ایران خواستار لغو قرارداد خرید تسلیحات از امریکا به میزان ۱۰ میلیارد دلار شده است. به نوشته اطلاعات این توافق بین فرستاده نظامی امریکا و فرماندهان نظامی ایران حاصل شده است. علت این لغو قراردادها، آسیب دیدن درآمدهای نفتی عنوان شده است. این قراردادها شامل ۱۶۰ فروند F۱۶، دو ناوشکن، ۲۰ هواپیمای شناسایی، ۴۰۰ موشک فونیکس و موارد دیگر بوده است.
روزنامه اطلاعات هم خبر داده که مردم شهر شاهی، نام این شهر را به قائمشهر تغییر دادهاند.
طالقانی: تصرف اراضی عمومی خلاف شرع است
کیهان به نقل از آیتالله طالقانی نوشته که «تصرف اراضی عمومی خلاف شرع است.» آیتالله طالقانی گفته: «قطع اشجار و تصرف اراضی عمومی خلاف شرع است و مردم کشور باید از لطمه زدن به ثروت عمومی پرهیز کنند.» او افزوده: «بر آقایان علما و روحانیون محترم شمال فرض و واجب است از عملیات و تجاوزات عناصر فرصتطلب از خدا بیخبر با امکاناتی که دارند، جلوگیری کنند. ممکن است در بعضی مناطق با مسوولان و متصدیان جنگلبانی که از سابقه پاک و حسن خدمت برخوردارند در اتخاذ تدابیری همکاری شود. به هر حال مباشرت در قطع غیرمجاز و نیز هرگونه اعانتی در این امر خلاف مصالح عمومی و شرع انور است.»
ماجرای استعفای شهردار تهران
آیندگان هم گزارش داده که جواد شهرستانی، شهردار تهران در دیدار با امام استعفای خود را تقدیم بنیانگذار انقلاب کرده است. این اقدام شهردار تهران، شامگاه چهاردهم بهمن ماه بود و روز پانزدهم بهمن، شاپور بختیار، نخستوزیر به این اقدام او واکنش نشان داد. بختیار در مصاحبه تلفنی با خبرنگار اطلاعات گفت: «واقعا وضع آشفتهای است؛ آقای شهرستانی که پروندههای سوءاستفاده و دزدیهایشان اکنون مورد رسیدگی دولت است و سناتور موسوی در مجلس سنا، پرونده قطوری از سوءاستفادههای او تهیه کرده است، یکی از پروندهها مربوط به خرید کامیونهاست که همه در جریان آن هستند. درست در زمانی که خطر بازداشت شدن و تحت تعقیب قرار گرفتن را حس میکند، استعفا میدهد. لابد برای اینکه در صف آزادگان باشد، لابد برای اینکه در حرکت انقلابی ملت ما جا بگیرد، ولی این را باید برای آگاهی شهرستانی و سایر سوءاستفادهچیهای بزرگ بگویم دولت من به شدت آنها را مجازات خواهد کرد و پنهان شدن در پشت استعفا به امام خمینی نمیتواند جرم بزرگ آنها که خیانت به ملت است را پاک کند. من مطمئنم امام خمینی خود این سوءاستفادهچی را میشناسند.» بختیار ادامه داد: «در ابتدای کارم به توصیه چند تن از مشاوران آگاه، تصمیم داشتم شهرستانی را برکنار و بازداشت کنم ولی ترجیح دادم پرونده سوءاستفاده او کامل شود بعد اقدامات ضروری را شروع کنم.» او تاکید کرد: «در انقلاب ملت ما، فرصتطلبانی که دیروز در مجلس یزید میرقصیدند و امروز به خیال خوشخدمتی برای حسین افتادهاند، جا نخواهند داشت.»
در همین حال یک منبع آگاه گفته که تا زمان مشخص شدن تکلیف استعفا، شهردار تهران برای استراحت عازم شمال شده است.
مصاحبه با مکارم شیرازی درباره نقش زن در حکومت اسلامی
روزنامه اطلاعات مصاحبهای هم با آیتالله ناصر مکارم شیرازی مدرس حوزه علمیه درباره نقش زنان در حکومت اسلامی انجام داده است. او گفته «از نظر اسلام شرکت زنان در مشاغل و فعالیتهای مثبت و سازنده اجتماعی ممنوع نیست… فکر نکنید که مفهوم این سخن آن است که زنان مسلمان الگوهای آزادی را باید حتما از زنان در جوامع غربی بگیرند.» او افزوده: «زنان نباید به صورت یک وسیله هوسانگیز برای تبلیغ کالاها درآیند. یا از وجود آنها همچون دکوری برای تزیین اتاقهای انتظار یا موسسات تجاری و اداری استفاده شود. شخصیت و شرافت زن اجازه چنین کارهایی را نمیدهد. پرداختن زنان به مسائل اجتماعی نباید به قیمت فراموش کردن وظیفه مادری و تربیت صحیح فرزندان تمام شود و سرنوشت آنان را به خاطر حقوق ناچیز یا کلانی، به دست فراموشی بسپارند.» او درباره حجاب نیز گفته: «حجاب اسلامی منحصر به چادر نیست؛ چادر حالت یک لباس ملی برای زنان ما به خود گرفته است. هیچ یک از مراجع دینی در هیچ یک از رسالهها اصراری روی چادر نکردهاند ولی با این حال پوشیدن چادر آنگونه که بعضی گمان میبرند، نه عیب است و نه مانع کار. مثلا اگر خانم گاندی نخستوزیر سابق هند، لباس ملی خود را که با یک روسری بلند تکمیل میشود، میپوشد دلیل بر عقبافتادگی و امل بودن او نیست.»
نامه عذرخواهی پرویز قلیچخانی
روزنامه کیهان بخشی از صفحه یک خود را به نامه پرویز قلیچخانی اختصاص داده؛ نامهای با عنوان «پوزش از خلق و جانبازانش.» او نوشته: «پس از قهرمانی تیم ایران در آسیا، به اصطلاح شرفیاب شدیم و در این شرف به باددهی کلیه سرپرستان و مربیان و اعضای تیم تا کمر خم شده و بر دستان شاه بوسه زدند ولی من از انجام این کار خودداری کردم و به همین دلیل ازسوی تیمسار خسروانی و هاشمینژاد مورد بازخواست قرار گرفتم.» او در ادامه به بیان ماجرای دستگیریاش و انتقال به کمیته خرابکاری اشاره میکند که با تهدید مجبور میشود که به نفع «رژیم» تبلیغ کند. او میگوید: برای «فرار از آلودگیها و تبلیغ علنی علیه رژیم تصمیم به رفتن به خارج از کشور گرفتم و به امریکا رفتم… مساله مسابقات جهانی فوتبال آرژانتین که پیش آمد و این فرصت مناسبی بود که من ماهیت رژیم را برملا سازم. ۱۰ روز قبل از مسابقات در یک مصاحبه تلویزیونی مطالبی علیه رژیم فاشیستی عنوان کردم و در مصاحبه با مطبوعات نیز بارها ماهیت این رژیم را برملا ساختم.» او در پایان نوشته: «اکنون من با همه کوچکیام از تو ای خلق کبیر میخواهم که با قلب مهربانت آن خطای گذشته را بر من ببخشایی و اجازهدهی که با وجود ناچیزم بر قامت سترگ و استوارت تکیه زده و دیگر بار، در راهت ره سپارم.»
رضا پهلوی در پایگاه هوایی لوبوک امریکا
آیندگان همچنین عکسی از رضا پهلوی فرزند شاه در امریکا منتشر کرده است. در شرح این عکس که در گرماگرم انقلاب منتشر شده، آمده رضا پهلوی برای ادامه آموزش خلبانی به یک پایگاه هوایی در لوبوک تگزاس برگشته است. در این عکس اردشیر زاهدی سفیر ایران در امریکا و یک محافظ به چشم میخورند.
۲۷۲۱۸