آتش‌بس در لبنان بامحوریت آمریکا اجرایی می‌شود؟

از زمانی که حملات اسرائیل به لبنان کلید خورد، هر چند روز یک بار زمزمه‌هایی مبنی بر اجرای آتش‌بس میان اسرائیل و حزب‌الله لبنان شنیده می‌شود، اما مسأله اینجاست که تا به امروز هیچ تحولی مبنی بر اجرایی شدن توافق آتش بس میان دو طرف جنگ لبنان به چشم نمی‌خورد. در این راستا در آخرین اقدام صورت گرفته، پنجشنبه گذشته ۱۴ نوامبر (۲۴ آبان)، لیزا جانسون، سفیر ایالات متحده آمریکا در بیروت، پیش‌نویس طرح پیشنهادی این کشور برای توقف جنگ میان حزب‌الله و اسرائیل را به نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان ارائه کرده است. 

همین موضوع موجب شده تا گمانه‌زنی‌ها در خصوص آتش‌بس لبنان ضریب صعودی به خود بگیرد؛ تا جایی که نبیه بری جمعه گذشته دریافت طرح پیشنهادی آتش‌بس از سوی ایالات متحده را تأیید کرد و گفت که این طرح، تشکیل یک کمیته نظارت بر اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ با حضور برخی از کشورهای غربی را شامل‌ می‌شود. بری در عین حال بدون اشاره به جزئیات بیشتر این طرح گفت که کار در حال پیشرفت، و فضا مثبت است.

از سوی دیگر، خبرگزاری فرانسه هم اعلام کرد که طرح آمریکا در در مورد آتش‌بس لبنان یک طرح ۱۳ ماده‌ای است و در  صورت تأیید طرفین، یک آتش‌بس ۶۰ روزه‌ آغاز می‌شود و لبنان نیرو‌های ارتش خود را در مرز‌ها مستقر خواهد کرد. اما آنچه در این میان به عنوان یک مؤلفه مخرب و همچنین مانع اصلی بر سر راه این توافق باید مورد نظر قرار گیرد، نوع نگاه اسرائیل و اولویت‌بندی راهبردهای نظامی (نه سیاسی) در خصوص لبنان و همچنین قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد است.

واقعیت این است که اسرائیل صراحتاً اعلام کرده که جنگنده‌های این رژیم هر زمان که بخواهند و تحت هر شرایطی می‌توانند برای مقابله با تهدید وارد حریم هوایی لبنان شوند و آنجا را مورد هدف قرار دهند. همین موضوع حالا به یک اختلافی عمیق میان تل‌آویو و بیروت تبدیل شده است؛ تا جایی که رئیس پارلمان لبنان اعلام کرده موافقت با هرگونه آزادی عمل برای ارتش اسرائیل در لبنان در پیشنهاد آمریکا، صراحتا رد است.

بری همچنین استقرار نیرو‌های ناتو یا هر نیروی خارجی دیگری در لبنان را در این پیشنهاد تکذیب کرد. با تمام این تفاسیر، رسانه‌های لبنانی به نقل از یک دیپلمات غربی گزارش دادند که اصلاحات لبنان بر پیشنهاد ارائه‌شده از سوی آمریکا درباره آتش‌بس مستقیم به واشنگتن رسیده و ایالات متحده منتظر پاسخ مکتوب از سوی لبنان نیست؛ این به منزله پاسخی اولیه‌ است کهرئیس پارلمان لبنان فورا ارائه و مبنای مذاکره بر اساس اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ را ایجاد کرد.

اینکه متن این توافق چیست و قرار است چه اتفاقی در مورد آتش‌بس لبنان رخ دهد، موضوعی است که نشان می‌دهد ایالات متحده در این پرونده، یک نقش محوری دارد. اما در این خصوص اساس پاسخ لبنان حول محور مخالفت با مداخله نظامی اسرائیل در صورت لزوم و کنترل هوایی می‌چرخد. نبیه بری بر اساس تجربه توافق ماه آوریل، راه‌حلی را برای معضل کمیته ناظر بر اجرای قطعنامه بین‌المللی یاد شده ارائه کرد که قابل مناقشه بوده و اکنون در دست بررسی است و مشکل اساسی در خصوص این بند وجود ندارد.

این بدان معناست که شاید به زودی شاهد برقراری آتش‌بس در لبنان باشیم اما در این میان باید توجه شود که دولت جو بایدن نهایتا تا دو ماه دیگر قدرت را تحویل دونالد ترامپ و تیم او خواهد داد و ممکن است که مدل تقابلی جدید را شاهد باشیم؛ چراکه رئیسجمهوری منتخب ایالات متحده و کابینه افراطی وی خود را ملزم به حمایت از اسرائیل و نتانیاهو می‌دانند و در این راستا تندروهای تل‌آویو هم از گزینه‌های مطرح‌شده ترامپ در کابینه آینده ایالات متحده به وجد آمده‌اند و باید دید که اولا شروط اسرائیل در قبال لبنان تعدیل می‌شود یا خیر و دوماً اینکه نگاه رسمی حزب‌الله در خصوص این توافق آتش‌بس چیست.

انتهای پیام/