برخورد دو شراره خورشیدی قوی به زمین-پیام امروز

منطقه لکه خورشیدی موسوم به AR ۳۶۶۳ دو شراره خورشیدی قدرتمند را در عرض تنها شش ساعت از یکدیگر شلیک کرد.

به نقل از اسپیس، اولین فوران در شب ۲ مه رخ داد، زمانی که خورشید شراره خورشیدی کلاس X خود را آزاد کرد که قوی‌ترین دسته از شراره‌ها است، باعث خاموشی امواج کوتاه رادیویی در سراسر استرالیا، ژاپن و بخش بزرگی از چین شد.

فوران بعدی در صبح روز ۳ مه رخ داد، زمانی که خورشید یک شراره خورشیدی کلاس M را شلیک کرد که دومین دسته در قدرتمندترین شراره‌هاست.

کیت استرانگ فیزیکدان خورشیدی در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشت: یک شراره در کلاس X! منطقه لکه خورشیدی AR ۳۶۶۳ به تازگی یک شراره X ۱.۷ تولید کرده است که یازدهمین شراره بزرگ تاکنون در این چرخه خورشیدی است. این یک شراره تکانشی بود که در مجموع حدود ۲۵ دقیقه طول کشید.

منطقه AR ۳۶۶۳ یک منطقه میزبان لکه‌های خورشیدی است که به تازگی ظاهر شده است و کشف شده که دو شراره قدرتمند را در یک فاصله کوتاه شلیک می‌کند.

شراره‌های خورشیدی فوران‌های بزرگ تابش الکترومغناطیسی خورشید هستند که از چند دقیقه تا چند ساعت طول می‌کشند. این طغیان ناگهانی انرژی الکترومغناطیسی با سرعت نور حرکت می‌کند، بنابراین اثر آن بر سمت روز زمین و بر جو بیرونی آن قابل مشاهده است.

شراره خورشیدی از انفجار بزرگ در جو خورشید به وجود می‌آید و باعث آزاد شدن انرژی در حد یک ششم انرژی خروجی از سطح خورشید در هر دقیقه می‌شود. این پدیده در سایر ستارگان هم دیده می‌شود که به آنها نیز «شراره ستاره‌ای» گفته می‌شود. شراره خورشیدی کلیه لایه‌های سطح خورشید شامل شیدسپهر، تاج خورشیدی و فام‌سپهر را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث گرم شدن پلاسما تا چندین میلیون درجه کلوین می‌شود. همچنین باعث سرعت گرفتن الکترون‌ها، پروتون‌ها و یون‌های سنگین تا نزدیکی سرعت نور می‌شود. همچنین اشعه‌ای را تولید می‌کند و لایه‌های الکترومغناطیس را ایجاد می‌کند که شامل کلیه امواج الکترومغناطیس از امواج رادیویی تا اشعه گاما است. شراره‌ها خود را از آزادسازی انرژی مغناطیسی ذخیره‌شده در تاج خورشیدی تغذیه می‌کنند.

در زمان هر دو فوران، لکه انفجاری خورشید رو به زمین بود و یک پرتاب جرم تاجی (CME) می‌توانست حداقل یکی از این شراره‌های خورشیدی را همراهی کند. پرتاب جرم تاجی یک دفع بزرگ پلاسما و میدان مغناطیسی است.

خروج جرم از تاج خورشیدی فورانِ پرجرم از باد خورشیدی و افزایش میدان‌های مغناطیسی است که از تاج خورشید بیرون می‌آید و در فضا منتشر می‌شود. خروج جرم از تاج خورشیدی معمولاً با دیگر پدیده‌های خورشیدی مانند شراره خورشیدی همراه است. این پدیده از مناطق فعال خورشید مانند لکه‌های گروهی خورشید برمی‌خیزد و در بیشینه، روزانه سه بار فوران جرم از تاج خورشید در قالب باد خورشیدی در فضا منتشر می‌شود که سرعت مافوق صوت معادل ۲۵۰ تا ۷۰۰ کیلومتر بر ثانیه دارند و این مقدار در کمینه به یک خروج در هر پنج روز می‌رسد.

بر اساس گزارش پایگاه Spaceweather، اندکی پس از شلیک شراره کلاس X، نیروی هوایی ایالات متحده یک انفجار رادیویی خورشیدی نوع ۲ را گزارش کرد که نوعی سیگنال رادیویی طبیعی منتشر شده توسط گاز لبه جلویی یک پرتاب جرم تاجی است.

نرخ رانش داخل این انفجار نشان دهنده سرعت پرتاب ۹۶۰ کیلومتر بر ثانیه‌ای است. تصاویر تاج نگاری SOHO از آن زمان وجود پرتاب جرم تاجی را تایید کرده است. بخش اعظم آن از شمال سیاره ما عبور خواهد کرد و جناح جنوبی آن در اواخر امروز (۵ مه) یک ضربه چشمگیر به زمین وارد می‌کند.

یک پرتاب جرم تاجی هدایت شده به سمت زمین می‌تواند شبکه‌های برق، شبکه‌های مخابراتی و ماهواره‌ها را مختل کند و فضانوردان را در معرض دوز‌های خطرناک تشعشع قرار دهد.

با این حال، ناظران آسمان از آنها استقبال می‌کنند، چرا که می‌توانند طوفان‌های ژئومغناطیسی را برانگیزند که به نوبه خود نمایش‌هایی بی‌نظیر در قالب شفق قطبی را ارائه می‌دهند.

هنگامی که یک شراره خورشیدی به اندازه کافی قوی شلیک شود، یونیزاسیون در لایه‌های پایین‌تر و متراکم‌تر یونوسفر اتفاق می‌افتد. امواج رادیویی که با الکترون‌ها در این لایه تعامل دارند، به دلیل برخورد‌های مکرر که در محیط چگالی بالاتر یونوسفر رخ می‌دهد، انرژی خود را از دست می‌دهند و شفق قطبی را پدید می‌آورند.